Maymun Çiçeği Virüsü: Yeni Bir Salgına Dönüşme Riski Var mı?

Maymun Çiçeği Virüsü: Yeni Bir Salgına Dönüşme Riski Var mı?

COVID-19 salgınının etkilerini geride bırakmaya çalışırken, başka bir virüs dünya gündeminde yer almaya başladı: Maymun çiçeği virüsü. Orta ve Batı Afrika'nın tropikal bölgelerinde endemik olan bu zoonotik virüs, 23 Temmuz 2022 tarihinden itibaren en az 75 ülkede rapor edilerek, yeni bir salgın ihtimalini gündeme taşıdı. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), bu tarihte yaptığı acil durum toplantısında, maymun çiçeği virüsü için küresel acil durum ilan etti.

Virüsün Tarihçesi ve Yayılma Şekli: 

Maymun çiçeği virüsü ilk kez 1958 yılında, araştırma amaçlı tutulan maymun kolonilerinde görüldü. İnsanlarda ilk vaka ise 1970 yılında, çiçek hastalığının ortadan kaldırılma çabalarının sürdüğü bir dönemde, Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nde kaydedildi. Virüs, genellikle vahşi hayvanlardan, özellikle sıçan, fare ve sincap gibi kemirgenlerden insanlara bulaşıyor. Bulaşma, enfekte bir hayvanın ısırığı, vücut sıvıları veya iyi pişirilmemiş etin tüketilmesi yoluyla gerçekleşebiliyor. Ayrıca, DSÖ'nün açıklamasına göre, enfekte bir kişiyle yakın temas virüsün yayılmasına neden olabiliyor.

Belirtiler ve Tedavi:

Maymun çiçeği virüsü, çiçek hastalığına benzer belirtiler gösterir. Ateş, baş ağrısı, kas ağrısı ve lenf bezlerinde şişlik gibi semptomlar, genellikle yüz bölgesinde başlayan ve vücuda yayılan döküntülerle takip edilir. Virüsün ilk belirtileri 5 ila 21 gün içinde ortaya çıkar ve semptomlar genellikle 2 ila 4 hafta içinde düzelir. Virüs için özel bir aşı bulunmamakla birlikte, çiçek hastalığı aşısı %85 koruma sağlayabilir.

Salgın Riski: 

Maymun çiçeği virüsü genellikle Batı ve Orta Afrika ile sınırlı bir endemik hastalık olarak kabul edilse de, son dönemde endemik olmayan bölgelerdeki vakalar, yeni bir salgın riski doğurabilir. DSÖ'ye göre, 1 Ocak - 22 Haziran 2022 tarihleri arasında 50 ülkede toplam 3.413 vaka bildirildi. Uzmanlar, virüsün COVID-19 kadar kolay bulaşmadığını, ancak sessizce yayılma ihtimalinin tehlike oluşturabileceğini belirtiyor.

Türkiye'deki Durum:

Türkiye’de ilk maymun çiçeği vakası, 30 Haziran 2022’de Sağlık Bakanı Fahrettin Koca tarafından açıklandı. İlk vakanın ardından 2 Ağustos 2022’de, Türkiye'de 5 vaka daha tespit edildiği ve bu vakalara filyasyon yapıldığı bildirildi.

Maymun çiçeği virüsü, COVID-19 kadar kolay yayılmasa da, dikkatli olunması gereken bir durum yaratıyor. Aşılar ve mevcut tedavi yöntemleri ile virüsün yayılması kontrol altına alınabilir. Ancak uluslararası farkındalığın artırılması ve önleyici tedbirlerin alınması, potansiyel bir salgının önlenmesinde kritik önem taşıyor.